Τον τελευταίο καιρό παρατηρείται μία συστηματική προσπάθεια ορισμένων να παραπληροφορήσουν το φοιτητικό κόσμο και να τον χειραγωγήσουν ιδεολογικά, με αφορμή το πολυσυζητημένο θέμα της λίστας συγγραμμάτων
Αφορμή αυτή τη φορά στάθηκε η εφαρμογή για πρώτη φορά του μέτρου στις φετινές εγγραφές με βάση το περυσινό προεδρικό διάταγμα που καθορίζει τη διαδικασία (Π.Δ 226/2007, ΦΕΚ Α', αρ. 256/20/11/07).
Ως ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ΕΜΠ, έχουμε κατ’επανάληψη εκφράσει σαφείς θέσεις και προτάσεις στο ζήτημα αυτό και έχουμε καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για ενημέρωση των φοιτητών. Αν και είναι αναμενόμενο την πρώτη φορά εφαρμογής του συστήματος να υπάρχουν διαδικαστικά προβλήματα, κενά και μικρές καθυστερήσεις, τα πλεονεκτήματα είναι πάρα πολλά. Ενδεικτικά, βελτιώνεται η ποιότητα των παρεχόμενων συγγραμμάτων και δίνεται τέλος σε ανεπαρκή, ελλιπή, απαρχαιωμένα συγγράμματα που υπάρχουν σε όλες τις Σχολές του ΕΜΠ, ο κάθε φοιτητής επιλέγει σύγγραμμα που ανταποκρίνεται στις ανάγκες και στον τρόπο μελέτης του, υπάρχει έτοιμη βιβλιογραφία για το μάθημα καθώς όλα τα συγγράμματα της λίστας θα είναι προσβάσιμα από τις βιβλιοθήκες ενώ πλέον δικαιούμαστε ουσιαστικά και επιπλέον σύγγραμμα σε όσα μαθήματα μέχρι τώρα λαμβάνομε μόνο σημειώσεις, καθώς αυτές δεν θεωρούνται σύγγραμμα μια και δε φέρουν ISBN.
Επίσης, θεωρούμε πως οι όποιες ασάφειες περιέχονται στο εν λόγω διάταγμα θα πρέπει να διευκρινιστούν ώστε να μην υπάρχει καμία ανησυχία από την πλευρά των φοιτητών και είναι χρέος του υπουργείου να παρέμβει διορθωτικά με νέα νομοθετική πρόταση, ώστε να καλυφτούν τα κενά του εν λόγω διατάγματος.
Για να σταματήσει η προπαγάνδα και η συσκότιση στο θέμα της λίστας συγγραμμάτων, δημοσιεύουμε την αλήθεια για τη συγκεκριμένη ρύθμιση και τις θέσεις μας για αυτή.
Θα πληρώνω τα βιβλία μου;
Ένα ερώτημα που απασχολεί όλους τους φοιτητές είναι αν τα συγγράμματα μας παραμένουν δωρεάν. Η απάντηση είναι πως ο νέος νόμος-πλαίσιο αναφέρει ρητά το δικαίωμα του φοιτητή να λαμβάνει δωρεάν συγγράμματα για όλα τα υποχρεωτικά μαθήματα της Σχολής του, τα οποία απαιτούνται για τη λήψη πτυχίου.
Το Π.Δ 226/2007 έρχεται να ρυθμίσει ειδικές παραμέτρους του θέματος. Καθορίζει στην παράγραφο 1 με σαφήνεια το δικαίωμα του φοιτητή στη δωρεάν διανομή συγγραμμάτων. Τα συγγράμματα προτείνονται από τους Τομείς των Σχολών, στη Γενική Συνέλευση Τμήματος της Σχολής, η οποία και εγκρίνει τη διανομή τους.
Επίσης, καθιερώνεται η δυνατότητα του φοιτητή για επιλογή από λίστα ισοδύναμων συγγραμμάτων, αυτού που ταιριάζει πληρέστερα στις ανάγκες του.
Τι είναι το «σύγγραμμα»;
Ένα αγαπημένο «λογοπαίγνιο» που χρησιμοποιείται από κάποιους για να καλύψουν την ένδεια των επιχειρημάτων τους είναι η διαφορά ανάμεσα στις εκφράσεις «Βιβλίο - σύγγραμμα»
Ξεκαθαρίζουμε λοιπόν πως το Π.Δ. στις παραγράφους 7 & 8 ορίζει πως :
« … 7. Ως ένα (1) ενιαίο προτεινόμενο σύγγραμμα θεωρούνται και τα διδακτικά εγχειρίδια του ίδιου συγγραφέα ή περισσότερων συγγραφέων που αλληλοσυμπληρώνονται χωρίς να επικαλύπτονται μεταξύ τους, ώστε η ύλη τους να καλύπτει αθροιστικά ολόκληρο το περιεχόμενο του μαθήματος, όπως καθορίζεται στον Οδηγό Σπουδών σύμφωνα με το πρόγραμμα σπουδών του οικείου Τμήματος. Στην περίπτωση αυτή, η πρόταση του Τομέα για τα συγκεκριμένα διδακτικά εγχειρίδια απαιτείται να αιτιολογείται ειδικά ως προς το ότι η ύλη τους δεν είναι, εν όλω ή εν μέρει, επικαλυπτόμενη και ότι η διανομή τους ως ένα (1) ενιαίο σύγγραμμα είναι αναγκαία για την κάλυψη ολόκληρου του περιεχομένου του μαθήματος.
8. Μαθήματα που αποτελούν σύνθεση δύο ή περισσότερων αυτοτελών μαθημάτων του προγράμματος σπουδών καλύπτονται με επιλογή από ειδικό κατάλογο συγγραμμάτων, στον οποίο δεν περιλαμβάνονται τα συγγράμματα των αντίστοιχων καταλόγων που προτείνονται χωριστά για καθένα από τα επιμέρους αυτοτελή μαθήματα, εφόσον δεν προτείνονται άλλα διδακτικά συγγράμματα που καλύπτουν συνολικά ολόκληρο το περιεχόμενο του μαθήματος, όπως καθορίζεται στον Οδηγό Σπουδών σύμφωνα με το πρόγραμμα σπουδών του οικείου Τμήματος….»
Κατόπιν τούτου καταρρίπτονται «επιχειρήματα» του τύπου «θα μας δίνεται ένα τεύχος και θα πληρώνουμε τα υπόλοιπα» ή πως η διάταξη αφορά πολλαπλά βιβλία ενός μόνο συγγραφέα και τα συναφή.
Το σύγγραμμα θα καλύπτει την ύλη του μαθήματος;
Στην παράγραφο 1, ορίζεται ρητά πως τα συγγράμματα καλύπτουν το σύνολο ή έστω το μεγαλύτερο μέρος του περιεχομένου του μαθήματος. Προφανώς, εφόσον προτείνονται από τον οικείο Τομέα, γίνεται διαλογή τους με βάση την πληρότητα τους και την ποιότητα τους, έτσι σε κάθε περίπτωση δεν νοείται να υπάρχουν συγγράμματα στη λίστα επιλογής, τα οποία να είναι ελλιπή ή να καλύπτουν μέρος της διδακτέας ύλης.
Επιπλέον, η παράγραφος 7, έμμεσα εισάγει την έννοια της πληρότητας του συγγράμματος, μια και δεν θα υπήρχε η ανάγκη για χωριστή αναφορά της περίπτωσης των αλληλοσυμπληρούμενων συγγραμμάτων.
Εξάλλου, η έγκριση γίνεται από τη Γενική Συνέλευση Τμήματος, όπου υπάρχει και φοιτητική εκπροσώπηση. Έτσι, ακόμα και σε περίπτωση που κάποιο ή κάποια από τα συγγράμματα που προταθούν δεν ικανοποιούν τις προσδοκίες ή τις ανάγκες των φοιτητών, μπορούμε να τα απορρίψουμε μέσω του θεσμού της συνδιοίκησης. Ακόμα και σε επίπεδο Τομέα, σε Σχολές με σωστή λειτουργία αυτού του τόσο σημαντικού θεσμού, υπάρχει εκπρόσωπος των φοιτητών.
Είναι λοιπόν ξεκάθαρο πως οι φοιτητές έχουν λόγο στη διαδικασία επιλογής των συγγραμμάτων και θα ληφθεί μέριμνα τα συγγράμματα της λίστας να είναι όσο το δυνατόν πιο πλήρη και ποιοτικά, ώστε ο φοιτητής να μπορεί ο ίδιος να διαλέξει αυτό που του ταιριάζει.
Θα γνωρίζω τη διδακτέα ύλη;
Στο ερώτημα αυτό, η απάντηση είναι απλή: ναι! Κι αυτό γιατί η διδακτέα ύλη δεν έχει να κάνει με οποιοδήποτε συγκεκριμένο σύγγραμμα. Η ύλη καθορίζεται στον οδηγό σπουδών και αναφέρεται αναλυτικά το περιεχόμενο του κάθε μαθήματος.
Από εκεί και πέρα, τα συγγράμματα της λίστας είναι πλήρως ισότιμα ως προς το περιεχόμενο και αλλάζει μόνο η παρουσίαση της ύλης. Ο φοιτητής επιλέγει αυτό που θεωρεί ότι ανταποκρίνεται στις ανάγκες του.
Από αυτό φαίνεται πως «επιχειρήματα» του τύπου «εισάγεται το ακαθόριστο της διδακτέας ύλης» δεν έχουν καμία απολύτως βάση… Μας είναι δύσκολο να πιστέψουμε αν ένα επιστημονικό αντικείμενο αλλάζει αν διαβαστεί από διαφορετικά βιβλία… Ακριβώς γι’ αυτό πρότασή μας εδώ και χρόνια είναι το δικαίωμα επιλογής από τους φοιτητές του συγγράμματος που θέλουν.
Πόσα δωρεάν συγγράμματα δικαιούμαι;
Σε κάθε περίπτωση, ο κάθε φοιτητής δικαιούται να λάβει τόσα συγγράμματα, όσα είναι και τα υποχρεωτικά και επιλεγόμενα μαθήματα που απαιτούνται για τη λήψη του διπλώματος, όπως αυτά αναφέρονται στον οδηγό σπουδών της κάθε σχολής. Προφανώς λοιπόν, κάθε φοιτητής δικαιούται συγγράμματα τόσα, όσα και τα μαθήματα που απαιτούνται για να ληφθεί το δίπλωμα του.
Ως ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ΕΜΠ με πρόταση μας στη Σύγκλητο του ιδρύματος, ζητάμε να υπάρχει προσαύξηση στον αριθμό αυτό, καθώς θεωρούμε πως η γνώση δεν μπορεί να περιχαρακώνεται στα πλαίσια ενός αυστηρά καθορισμένου αριθμού συγγραμμάτων. Έτσι, διεκδικούμε επιπλέον συγγράμματα και για μαθήματα που κάποιος φοιτητής θα επιλέξει, έστω και αν αυτά δεν είναι υποχρεωτικά για τη λήψη του διπλώματός του.
Τι γίνεται αν αλλάξω ροή – κατεύθυνση;
Είναι προφανές πως αλλάζοντας ροή ή κατεύθυνση κάνοντας χρήση του δικαιώματός μας, όπως αυτό αναφέρεται στον οδηγό σπουδών, αλλάζουν και τα υποχρεωτικά μαθήματα που απαιτούνται για να λάβει κανείς δίπλωμα. Προφανώς, λοιπόν, κατά τη γνώμη μας ο κάθε τέτοιος φοιτητής δικαιούται εκ νέου δωρεάν συγγράμματα για όσα μαθήματα χρειάζεται για να λάβει το δίπλωμά του.
Σε κάθε περίπτωση, και παρότι ρητά αναφέρεται στο διάταγμα πως κάθε φοιτητής δικαιούται τόσο συγγράμματα όσα και τα υποχρεωτικά μαθήματα για τη λήψη διπλώματος, ως ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ΕΜΠ, με πρόταση μας στη Σύγκλητο, ζητάμε το δικαίωμα μας αυτό να αναγνωριστεί και στο επίπεδο αυτό.
Τι γίνεται αν μεταφέρω κάποιο μάθημα σε επόμενο εξάμηνο;
Στην περίπτωση αυτή, αν μεν ο φοιτητής δεν έχει δηλώσει το μάθημα στο κανονικό εξάμηνο, άρα δεν έχει λάβει και σύγγραμμα είναι προφανές πως δικαιούται να το λάβει στο εξάμηνο που δηλώνει το μάθημα. Στην περίπτωση που ο φοιτητής χρωστάει το μάθημα και υπάρχει αλλαγή ύλης, είναι φανερό πως δικαιούται εκ νέου σύγγραμμα που να καλύπτει την ανανεωμένη ύλη, εφόσον το παλιό δεν την κάλυπτε.
Η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ΕΜΠ πρότεινε όλα τα παραπάνω στη Σύγκλητο του ιδρύματος, ώστε να κατοχυρωθούν και εκεί.
Πως μπορώ να γνωρίσω τα συγγράμματα της λίστας;
Είναι φανερό πως για να διαλέξει ο κάθε φοιτητής σύγγραμμα από τη λίστα συγγραμμάτων που να είναι σύμφωνο με τις ανάγκες του, πρέπει να έχει πρόσβαση εκ των προτέρων στα συγγράμματα ώστε να τα γνωρίσει. Αυτό είναι και το βασικό πλεονέκτημα του συστήματος.
Η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ΕΜΠ με πρόταση της στη Σύγκλητο, ζητά να είναι διαθέσιμα στους φοιτητές στις βιβλιοθήκες των τμημάτων όλα τα συγγράμματα της λίστας, σε ικανό αριθμό (τουλάχιστον 20% του αριθμού των εγγεγραμμένων φοιτητών στο εξάμηνο), ώστε να μπορούν να τα γνωρίσουν με άνεση από κοντά πριν επιλέξουν. Επίσης, ζητάμε να είναι διαθέσιμα και σε ηλεκτρονική μορφή για όλους τους φοιτητές με ασφαλή σύνδεση μέσω της υπηρεσίας ηλεκτρονικής ταυτοποίησης του ΕΜΠ. Τέλος, αυτονόητη θεωρούμε την έγκαιρη ανάρτηση της λίστας συγγραμμάτων στις ιστοσελίδες των τμημάτων, πριν την έναρξη των εγγραφών.
Θα εξακολουθώ να λαμβάνω σημειώσεις σε κάποια μαθήματα;
Η απάντηση είναι ναι, εφόσον οι σημειώσεις δεν φέρουν ISBN και δεν θεωρούνται σύγγραμμα. Είναι στο χέρι του ιδρύματος να τις διανέμει ή όχι και δεν έχουν καμία σχέση με τη λίστα συγγραμμάτων. Η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ΕΜΠ έχει ήδη προτείνει στη Συγκλητο να διανέμονται απρόσκοπτα και δωρεάν σε όλους τους φοιτητές.
Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ποια είναι η αλήθεια για το θέμα των συγγραμμάτων… Όσοι προσπαθούν με σοφιστείες και αυθαίρετες ερμηνείες να εκφοβίσουν τους φοιτητές και να τους χειραγωγήσουν, το μόνο που πετυχαίνουν είναι να κάνουν την αλήθεια να λάμψει πιο έντονα.
