Όπως είναι ίσως σε πολλούς από εμάς γνωστό, το υπάρχον πρόγραμμα σπουδών της Σχολής μας είναι διαμορφωμένο με βάση τη ριζική αναθεώρηση που έγινε στις αρχές της δεκαετίας του 90, μετά από μακρές συζητήσεις.
Το σημερινό πρόγραμμα σπουδών αποτελείται από δύο ενότητες, τον κορμό ή αλλιώς τον κοινό πυρήνα μαθημάτων που συνθέτουν τις βασικές γνώσεις για κάθε Διπλωματούχο ΗΜΜΥ και τις ροές. Ο κορμός καλύπτει χρονικά τα 2,5 πρώτα έτη της φοίτησης (5 εξάμηνα) και περιλαμβάνει μαθήματα που δημιουργούν το απαραίτητο υπόβαθρο για κάθε ΗΜΜΥ. Τα υπόλοιπα 2 έτη (4 εξάμηνα) είναι αφιερωμένα στην εμβάθυνση σε περιοχές που ενδιαφέρουν τον κάθε φοιτητή ξεχωριστά. Αυτό επιτυγχάνεται με το σύστημα των κατευθύνσεων-ροών. Τέλος, το τελευταίο εξάμηνο είναι αφιερωμένο στην εκπόνηση διπλωματικής εργασίας.
Το σύστημα αυτό που διατηρεί τον ενιαίο χαρακτήρα του διπλώματος μας αλλά ταυτόχρονα παρέχει αρκετά μεγάλο βαθμό ελευθερίας στο φοιτητή να διαμορφώσει το προφίλ της φοίτησης του σήμερα με τις ανάγκες του, λειτούργησε καλά για αρκετά χρόνια. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει σημάδια κόπωσης και αδυναμίας να ανταποκριθεί στις σύγχρονες ανάγκες.
Το έργο της αναμόρφωσης του προγράμματος σπουδών το έχει αναλάβει η Επιτροπή Προπτυχιακών Σπουδών. Σε αυτή συμμετέχουν οι διευθυντές των τομέων της Σχολής μας και υπάρχει και πρόβλεψη για έναν εκπρόσωπο των φοιτητών. Δυστυχώς, με ευθύνη όσων χρόνια τώρα καπηλεύονται το Σύλλογο, επίσημη εκπροσώπηση δεν υπάρχει καθώς δεν σφραγίζεται από την κατέχουσα τη σφραγίδα του Συλλόγου μας ΑΝΑΦΗ. Ωστόσο, η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ΗΜΜΥ, μη θέλοντας να συμβιβαστεί με λογικές ομηρίας του Συλλόγου που καλλιεργούν ορισμένοι, απέστειλε εκπροσώπους της έστω και άτυπα στη διαδικασία και ήταν η μόνη που κατέθεσε προτάσεις.
Για εμάς, η μεγαλύτερη παθογένεια του υπάρχοντος συστήματος όπως έχει πλέον διαμορφωθεί μετά και από πολλές προσπάθειες αναμόρφωσης που είχαν αποσπασματικό χαρακτήρα εντοπίζονται κυρίως στα μαθήματα κορμού. Όπως είναι γνωστό, η Σχολή μας έχει 35 μαθήματα κορμού, που καλύπτουν τα πρώτα 2,5 χρόνια της φοίτησης, δηλαδή τα 5 πρώτα εξάμηνα σπουδών. Με μία προσεκτική ματιά στο κομμάτι αυτό του προγράμματος σπουδών, παρατηρούμε πολλές αδυναμίες.
Τα κυριότερα προβλήματα συνοψίζονται στα εξής:
- Επικαλύψεις ύλης: σε διάφορα μαθήματα, υπάρχουν σοβαρές επικαλύψεις ύλης, καθώς με τον καιρό υπήρξε άναρχη προσθήκη ύλης και μαθημάτων, χωρίς συνολικό σχεδιασμό
- Μαθήματα σχετικά μικρότερης βαρύτητας που δεν αφήνουν περιθώριο για άλλα πιο σχετικά με την επιστήμη του ΗΜΜΥ
- Υποβάθμιση εργαστηριακών μαθημάτων και μη πραγματοποίηση εργαστηρίου σε πολλά μαθήματα με υπαιτιότητα των διδασκόντων
- Υπερβολική «μαθηματικοποίηση», χωρίς καμία πρόνοια για σύνδεση με τις ανάγκες του ΗΜΜΥ (άλλο μηχανικός και άλλο μαθηματικός, ειδάλλως πιο το νόημα για ύπαρξη διαφορετικών Σχολών;)
- Δυσανάλογη κατανομή ωρών/μαθημάτων ανά εξάμηνο: η απουσία σχεδιασμού έχει δημιουργήσει εξάμηνα με πολύ μεγάλο φόρτο για τους φοιτητές στον οποίο αδυνατούν να ανταπεξέλθουν.
Όλα τα παραπάνω, συνθέτουν μια εικόνα αρκετά απογοητευτική για τα μαθήματα κορμού της Σχολής μας. Πιστεύουμε πως αυτή η κατάσταση δεν αρμόζει σε μία Σχολή που θέλει να περηφανεύεται για το υψηλό επίπεδο σπουδών που παρέχει. Επίσης, οι ανάγκες τις τεχνολογίες η οποία προχωρά με ραγδαίους ρυθμούς, κάνουν επιτακτική την ανάγκη για ένα πρόγραμμα σπουδών πιο σύγχρονο, πιο κοντά στις σημερινές ανάγκες και όχι σε αυτές της προηγούμενης εικοσαετίας. Είναι αυτονόητο, πως όσο καλύτερη η ποιότητα των σπουδών μας και όσο πιο σύγχρονο πρόγραμμα σπουδών έχει η Σχολή μας, τόσο πιο υψηλού επιπέδου αποφοίτους θα παράγει με μεγαλύτερη απορρόφηση διαχρονικά στην αγορά εργασίας.
Στο πλαίσιο αυτό, θεωρούμε, πως πριν αποφασιστεί οποιαδήποτε προσθήκη νέου μαθήματος στον κορμό και πριν υπάρξει συζήτηση για αλλαγές στις ροές, θα πρέπει πρώτα να επιλυθούν τα παραπάνω προβλήματα. Θα πρέπει ο κορμός να αποκτήσει συνοχή και να συνδεθεί περισσότερο με την επιστήμη του ΗΜΜΥ στην κατεύθυνση της ενίσχυσης του ενιαίου και αδιάσπαστου χαρακτήρα του διπλώματος μας.
Δίνουμε τόση μεγάλη σημασία στον κορμό γιατί όπως είναι φανερό, αυτός είναι που δίνει τον τόνο στον ενιαίο χαρακτήρα του Διπλώματος μας. Όσο πιο σύγχρονος και πιο ισχυρός είναι ο κορμός, τόσο μεγαλύτερη συνοχή αποκτά το δίπλωμά μας. Προφανώς λοιπόν, η ισχυροποίηση και η περαιτέρω ενδυνάμωση του κορμού, θα πρέπει να είναι ο στόχος όλων μας, αν πραγματικά θέλουμε ενιαίο και αδιάσπαστο δίπλωμα ΗΜΜΥ. Η ισχυροποίηση αυτή, επιτυγχάνεται μέσα από αλλαγές που να δίνουν μεγαλύτερη βαρύτητα στην ποιότητα σπουδών και στις ανάγκες του ΗΜΜΥ και όχι μέσα από τη στασιμότητα και τις αποσπασματικού χαρακτήρα προσθήκες μαθημάτων.
Σε πρώτη φάση, πιστεύουμε πως πρέπει να προχωρήσουμε στην αποσυμφόρηση του κορμού από επικαλύψεις και μη ουσιώδη μαθήματα, ώστε να υπάρξει χρόνος για μαθήματα πιο συναφή με το αντικείμενο του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού και Μηχανικού Υπολογιστών, τα οποία είναι που διασφαλίζουν τον ενιαίο χαρακτήρα του διπλώματός μας. Στο πλαίσιο αυτό, θεωρούμε πως θα ήταν ιδανικό αν μπορούσε να περιοριστεί το πλήθος των μαθημάτων κορμού ανά εξάμηνο σε 6, ώστε να περιοριστεί ο φόρτος των φοιτητών. Με αυτό το σκεπτικό, θα πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια για τον περιορισμό των μαθημάτων κορμού στα 30. Κατανοούμε πως ο στόχος αυτός ίσως να μην είναι εφικτός άμεσα, ωστόσο πιστεύουμε πως αν καταβληθεί προσπάθεια, μπορούμε να φτάσουμε πολύ κοντά σε αυτόν.
Παρακάτω παραθέτουμε ορισμένα μαθήματα κορμού και τροποποιήσεις που πιστεύουμε πως πρέπει να γίνουν ενδεικτικά. Οι περιπτώσεις αυτές έχουν εξαχθεί μέσα από παρατηρήσεις των φοιτητών που έχουν παρακολουθήσει τα εξάμηνα του κορμού.
Πρώτα ας εξετάσουμε τα μαθήματα γενικού περιεχομένου (μαθηματικά – φυσική - προγραμματισμός):
Ανάλυση 1
Νομίζουμε πως είναι προφανές σε όλους, πως το μάθημα με τον τρόπο που διδάσκεται αυτή τη στιγμή, κατά ένα μέρος του, πάσχει. Αυτό είναι άλλωστε φανερό και από τον αριθμό των φοιτητών που το χρωστούν, ακόμα κι σε μεγάλα εξάμηνα, αν και η ύλη είναι σχετικά «κοντά» με αυτή του Λυκείου. Επίσης, είναι φανερό πως αυτό οφείλεται στην εμμονή των διδασκόντων (στο ένα μέρος του μαθήματος) να ξεφεύγουν από τα πλαίσια της καθορισμένης ύλης, η οποία τελικά διδάσκεται αποσπασματικά (και ως εκ τούτου παρατηρούνται στα επόμενα εξάμηνα ελλείψεις σε ακολουθίες και σειρές)
Προτείνουμε: Αλλαγή Ύλης προς την κατεύθυνση των αναγκών του Η.Μ.Μ.Υ, διδασκαλία στα πλαίσια της καθορισμένης ύλης.
Γραμμική Άλγεβρα
Στο μάθημα αυτό η διδασκαλία και η εξέταση είναι συνεπής, ενώ καλό είναι και το σύγγραμμα. Ωστόσο δεν διδάσκονται στην πράξη τα Πακέτα Λογισμικού που προβλέπονται. Θεωρούμε πως αυτό πρέπει να γίνει πράξη.
Διαφορικές Εξισώσεις – Μερικές Διαφορικές
Στο μάθημα αυτό παρατηρείται υπερβολική εμβάθυνση, ειδικά στο κομμάτι των μερικών διαφορικών.
Προτείνουμε: αλλαγή ύλης προς την κατεύθυνση των αναγκών του Η.Μ.Μ.Υ.
Αριθμητική Ανάλυση
Και στο μάθημα αυτό, η διδασκαλία και η εξέταση είναι συνεπής. Ωστόσο, υπάρχει προαιρετική προγραμματιστική εργασία σε γλώσσα FORTRAN η οποία δε διδάσκεται. Πιστεύουμε πως παρά την ηλικία της, η FORTRAN είναι μία χρήσιμη γλώσσα προγραμματισμού για κάθε μηχανικό (σε άλλες σχολής του ΕΜΠ διδάσκεται) και επίσης βοηθά στην περαιτέρω εξοικείωση με τους αλγορίθμους και τον προγραμματισμό, ειδικά για φοιτητές που δε σκοπεύουν να εμβαθύνουν στον τομέα αυτό.
Προτείνουμε: να υπάρχει εργαστηριακό μέρος σε FORTRAN για όλους τους φοιτητές – βοηθητικό σεμινάριο γνωριμίας με τη FORTRAN – εναλλακτικά εργαστηριακές ασκήσεις σε C
Φυσική 1
Το επίπεδο του μαθήματος είναι πολύ χαμηλό όπως διδάσκεται τώρα. Είναι απλά επανάληψη της φυσικής του Λυκείου με επιπλέον μαθηματικά (εκτός από το κομμάτι της σχετικότητας). Επίσης, υπάρχει μεγάλη επικάλυψη με την κινηματική του 3ου εξαμήνου.
Προτείνουμε: Πιθανή συγχώνευση σε ένα μάθημα Φυσικής Ι υψηλού επιπέδου. Εναλλακτικά, αντικατάσταση του μαθήματος της Μηχανικής (3ου εξαμήνου) με άλλο μάθημα Φυσικής.
Φυσική ΙΙ – Η/Μ Πεδία Α + Β
Τα μαθήματα αυτά έχουν μεγάλη επικάλυψη ύλης. Μία περίληψη της Φυσικής ΙΙ, διδάσκεται εκ νέου στα Πεδία Α.
Επειδή το μάθημα του Ηλεκτρομαγνητισμού είναι βασικό για όλους τους ΗΜΜΥ, θεωρούμε πως πρέπει να εκλείψει η επικάλυψη και να αναβαθμιστεί, ώστε όλοι να αποκτούν βασικές γνώσεις του αντικειμένου.
Προτείνουμε: πρέπει η ύλη στη Φυσική ΙΙ να είναι εισαγωγική στο δύσκολο γνωστικό αντικείμενο των πεδίων (λιγότερο θεωρητική – περισσότερο εφαρμοσμένη), αν δεν είναι δυνατή η κατάργηση του πρώτου μαθήματος
Pascal + C (Εισαγωγή στον Προγραμματισμό – Προγραμματιστικές Τεχνικές)
Θεωρούμε πως αν και καλή εισαγωγική γλώσσα στον προγραμματισμό, η Pascal δεν έχει πρακτική χρησιμότητα στην αγορά εργασίας. Επίσης, στον κορμό δε διδάσκεται πουθενά η γλώσσα Java, οποία είναι χρήσιμη για κάθε μηχανικό. Επειδή τα δύο μαθήματα αυτά είναι βασικά, νομίζουμε πως είναι επιτακτική η αναβάθμισή τους.
Προτείνουμε: τη διδασκαλία της C στο πρώτο εξάμηνο και της Java στο δεύτερο. Η πρακτική αυτή ακολουθείται από πολλά τμήματα σε όλη την Ελλάδα. Εναλλακτικά, προτείνουμε την διδασκαλία της γλώσσας C και στα δύο εξάμηνα.
Πολιτική Οικονομία
Το μάθημα αυτό έχει μεγάλη και σε μεγάλο βαθμό ακαθόριστη ύλη, χωρίς μεγάλη σχέση με τις ανάγκες ενός ΗΜΜΥ. Για τους λόγους αυτούς έχει εξελιχθεί σε «βαρίδι» για τους φοιτητές με μεγάλο αριθμό τους να το οφείλουν σε μεγάλα εξάμηνα.
Προτείνουμε: Θεσμοθέτηση απαλλακτικής εργασίας, μείωση εύρους του μαθήματος στις ανάγκες των Η.Μ.Μ.Υ – δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε Πολιτική Οικονομία και κάποιο πιο τεχνοοικονομικό μάθημα.
Στα μαθήματα τα οποία είναι σχετικά με την επιστήμη του Η.Μ.Μ.Υ
Υλικά Ι – Υλικά ΙΙ
Είναι δύο χρήσιμα μαθήματα καθώς είναι τα μόνα στον κορμό που εισάγουν το φοιτητή στη δομή των διάφορων ημιαγωγών (transistor κτλ). Ωστόσο, υπάρχει πολύ μεγάλη επικάλυψη ύλης, καθώς η ύλη των Υλικών Ι, διδάσκεται εκ νέου στα Υλικα ΙΙ.
Προτείνουμε: Συγχώνευση σε ένα μάθημα με σύγγραμμα υψηλής ποιότητας.
Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες
Μάθημα χωρίς ουσιαστικό νόημα καθώς το θεωρητικό κομμάτι καλύπτεται σε άλλα μαθήματα (κυρίως στα Σήματα και Συστήματα) ενώ το εργαστηριακό στην Εργαστηριακή Ηλεκτρονική σε πολύ πληρέστερο βαθμό.
Εισαγωγή στην Επιστήμη των Η/Υ – Αρχιτεκτονική Υπολογιστών
Κακό σύγγραμμα στο πρώτο μάθημα, πολύ μεγάλο εύρος ύλης χωρίς ουσιαστικό νόημα
Προτείνουμε: πιθανή συγχώνευση ή κατάργηση του πρώτου. Εναλλακτικά, αντικατάσταση του πρώτου μαθήματος με κάποιο μάθημα Θεωρητικής Πληροφορικής και του δεύτερου με μάθημα Hardware.
Εργαστηριακή Ηλεκτρονική – Ηλεκτρονική 1 – Βιομηχανικά Ηλεκτρονικά
Εδώ παρατηρούμε τα εξής:
- Η Εργαστηριακή Ηλεκτρονική είναι ουσιαστικά το εργαστηριακό μέρος του μαθήματος του 4ου εξαμήνου Ηλεκτρονική Ι. Δεν διδάσκει νέα θεωρία, απλά κάνει εφαρμογή γνώσεων του προηγούμενου εξαμήνου.
- Η Βιομηχανική Ηλεκτρονική είναι ένα άλλο αντικείμενο με μεγάλη επικάλυψη με το μάθημα Ηλεκτρονικά Ισχύος 1, 6ου εξαμήνου, ροής Ζ
Θεωρούμε πως το παραπάνω σύνολο μαθημάτων είναι παράδοξο και έτσι όπως διδάσκεται δεν προσφέρει ουσιαστικά στο φοιτητή.
Προτείνουμε: Για την Εργαστηριακή Ηλεκτρονική να ενσωματωθεί στην Ηλεκτρονική Ι ως εργαστηριακό μέρος λόγω συνάφειας αντικειμένου, όπως σε τόσο άλλα μαθήματα το εργαστήριο να συμπληρώνει τη θεωρία. Η Βιομηχανική Ηλεκτρονική είναι μη απαραίτητη καθώς η επικάλυψη με τα Ηλεκτρονικά Ισχύος είναι πολύ μεγάλη. Με αυτό τον τρόπο, αποσυμφορείται και το πολύ βεβαρυμμένο 5ο εξάμηνο σπουδών.
ΣΑΕ
Το μάθημα αυτό αντιμετωπίζει χρόνια προβλήματα με υπαιτιότητα των διδασκόντων τόσο στην εξέταση όσο και στο σύγγραμμα. Επίσης, αν και υπάρχει εργαστηριακή υποδομή, αυτή δεν χρησιμοποιείται.
Προτείνουμε: ένταξη εργαστηριακών ασκήσεων στο μάθημα και όχι αυστηρά θεωρία, άμεση εξομάλυνση των προβλημάτων
Σήματα Συστήματα
Το μάθημα αυτό έχει σύγγραμμα χαμηλής ποιότητας. Επίσης, υπάρχει Εργασία σε περιβάλλον Matlab, χωρίς να διδάσκεται ουσιαστικά το αντικείμενο
Προτείνουμε: Καλύτερο σύγγραμμα, ένταξη σεμιναριακών ωρών εισαγωγής στο Matlab
ΣΗΕ
Το μάθημα αυτό είναι πολύ χρήσιμο, καθώς είναι ουσιαστικά το μόνο στον κορμό που εισάγει στους φοιτητές ουσιαστικές γνώσεις ενεργειακού μηχανικού. Μοιραία όμως έχει πολύ μεγάλη ύλη (είναι ουσιαστικά επιτομή των μαθημάτων Μηχανές Ι, ΙΙ της ροής Ζ με στοιχεία ΑΣΗΕ της ροής Ε). Επίσης, μέχρι πέρυσι δεν είχε εργαστηριακό μέρος, από φέτος υπάρχει ένα προαιρετικό εργαστήριο.
Προτείνουμε: Κατάτμηση σε ΣΗΕ 1 + 2 (σε δύο διαφορετικά διαδοχικά εξάμηνα)
Ηλεκτρολογικό Σχέδιο
Το μάθημα αυτό, αν και είναι προφανώς πολύ χρήσιμο για κάθε ΗΜΜΥ, είναι παραδόξως στη Σχολή μας εξαιρετικά υποβαθμισμένο, πράγμα που δε συμβαίνει σε καμία άλλη σχολή μηχανικών.
Προτείνουμε: 2 Μαθήματα με σχέδιο, Μηχανολογικό και Ηλεκτρολογικό, το δεύτερο με τη χρήση Autocad, όπως γίνεται σε πολλά άλλα τμήματα (καθώς και στις υπόλοιπες σχολές του ΕΜΠ)
Μία σύνοψη των προτάσεων μας κατατέθηκε στην Επιτροπή Προπτυχιακών Σπουδών και σε όλα τα μέλη ΔΕΠ από τους εκπροσώπους μας (Αριθμός πρωτοκόλλου: 5045 – 29/02/2008)
Θεωρούμε ότι με την συνεχή συζήτηση και με την κατάθεση διαφορετικών απόψεων μπορούμε να φτάσουμε στη σύνθεση μιας ενιαίας (από το σύλλογό μας) πρότασης για την αναδιαμόρφωση του προγράμματος σπουδών μας.
Είμαστε ανοικτοί σε κάθε επισήμανση – παρατήρηση.
Θέλουμε να τονίσουμε πως μοναδικό μας γνώμονας για την παραπάνω πρόταση καθώς και η αρχή που πρέπει να διέπει και όλη τη διαδικασία της αναθεώρησης του προγράμματος σπουδών είναι η αναβάθμιση της ποιότητας των σπουδών μας. Πιστεύουμε πως όσο καλύτερη είναι η ποιότητα των σπουδών μας, τόσο καλύτερες είναι και οι προοπτικές μας στην αγορά εργασίας. Αγωνιζόμαστε για ενιαίο και αδιάσπαστο Δίπλωμα ΗΜΜΥ, νομικά ισότιμο με Master.